ΟΛΟΙ ΟΦΕΙΛΟΥΜΕ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΜΑΣ

 

Γράφει ο Γιώργος Λιάνης: Γνώρισα τον Γιώργο Χειμωνά και τον αγάπησα από την πρώτη στιγμή. Τον πίστεψα, και αφού διάβασα όλα του τα έργα τον πιστεύω ακόμα περισσότερο. Αυτός με βοήθησε να ξεπεράσω δικές μου φοβίες, όχι σα ψυχίατρος που ήταν, αλλά σα φίλος. Ήταν με τον τρόπο του σεμνός, απλός και όμορφος. Ο πιο ωραίος άντρας που ζούσε τότε στην Αθήνα. Χρόνια αργότερα η Ειρήνη Παπά, όταν αποφάσισε να παίξει την Ηλέκτρα στο θέατρο, με ρώτησε αν γνωρίζω Έλληνα να κάνει μετάφραση εντελώς διαφορετική από το αρχαίο κείμενο. ''Ο Γιώργος Χειμωνάς!''.

Δεν τον ήξερε η Ειρήνη, όταν τον συνάντησε τον έπεισε, τον ''υποχρέωσε'' να κάνει αυτό για το οποίο ήταν προορισμένος. Ποιητικές μεταφράσεις των αρχαίων κειμένων με αρετή και τόλμη κι έναν αιμάσσοντα λόγο μ' ''όλο τον πλούτο της ρίζας μας''. Γιατί ο Χειμωνάς έγραφε στη γλώσσα της φυλής μας.

Αφήνω τον Λιάνη. ''Ο Χειμωνάς υπήρξε για τα Ελληνικά γράμματα ένας πύραυλος διαφυγής. Δεν τον ακολούθησε κανείς γιατί δεν μπορούσε. Αλλά από την άλλη και μόνον η ιδέα της ύπαρξής του, η αίσθηση πως τα γραπτά του είναι εκεί, είναι εντελώς επαναστατική. Και συλλογές σαν την ''Αγάπη σαν ακολασία'', ύμνοι στο έργο του, συντελούν στο να τον θυμηθούμε, να τον ξαναμάθουμε, να τον αναζητήσουμε...''.

Οι αράδες έχουν την υπογραφή της κυρίας Κατερίνας Μαλακατέ και γράφτηκαν για το βιβλίο του Αργύρη Παλούκα, με αποσπάσματα από όλα τα πεζογραφικά έργα του Γιώργου Χειμωνά. Για τον ''Έλληνα Μαγιακόφσκι'' κάνω στην άκρη, κάνω τη δουλειά μου με επιλογές από κείμενα άλλων, ανθρώπων κοντινών του Χειμωνά. Η Μαλακατέ αναφέρει πως ''από ακραία αγάπη ξεκίνησε την ανθολόγηση ο Παλούκας, και όσο αυτός τη δούλευε του έρχονταν δάκρυα στα μάτια από τη συγκίνηση, και διαβάζοντας την Ακολασία ήρθαν σχεδόν και στα δικά μου''.

Στην Καβάλα Μάρτιο του 1938 γεννήθηκε ο Χειμωνάς, μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη και σπούδασε γιατρός. Στο Παρίσι συνέχισε τις σπουδές και ειδικεύτηκε στη ψυχιατρική. Παντρεύτηκε την συγγραφέα Λούλα Αναγνωστάκη (1928-2017), αδελφή του ποιητή Μανώλη Αναγνωστακη (1925-2005). Πέθανε στο Παρίσι το 2000, σα σήμερα 27 Φεβρουαρίου.

Επιστροφή στον Γιώργο Λιάνη, στο βιβλίο του Ανταποκρίσεις από την Λογοτεχνία: Όσο κι αν ήμασταν προετοιμασμένοι, όσο κι αν γνωρίζαμε ότι ήταν ''εραστής του άλγους'', όσο κι αν διαβάσαμε ''τη μάνα των πεθαμένων αηδονιών'' στην Ηλέκτρα, κάποιες προειδοποιήσεις κάτω από τις λέξεις, κεραυνοβοληθήκαμε. Ο θάνατος του ήταν μια ''αυτοευθανασία''. Ίσως και η απάντηση στο ερώτημα του Άμλετ, Να ζεις, Να μη ζεις: ''Όλοι οφείλουμε το θάνατο μας'' (Από την Ηλέκτρα του Ευριπίδη.)

Διαβάστε ακόμα:

Η ΑΝΤΙΠΑΘΗΣ ΚΥΡΙΑ GLEN CLOSE