Ο ΤΡΑΠΕΖΙΤΗΣ ΠΟΥ ΑΝΕΒΑΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
30/03/2018
•
Γράφει ο Ισαάκ Διαμαντίδης
Μια κουβέντα πρώτα. Η πιο μεγάλη εθνική ντροπή είναι να περιμένουμε καλύτερη ζωή από άτομα που χαλάνε τον κόσμο από τα μπαλκόνια. Μια δεύτερη κουβέντα, να μπούμε στο θέμα μας. Αν ζούσε σήμερα ο Γεώργιος Σταύρος δεν θα υπήρχαν κόκκινα δάνεια. Αυτό είναι βέβαιο. Ο Σταύρος ήταν για περισσότερα από 50 χρόνια η εμβληματικότερη μορφή στα δημοσιονομικά και τα τραπεζικά κι αυτό το πέτυχε αφού προηγουμένως είχε μοιράσει την περιουσία του για τους σκοπούς του Αγώνα.
Δεν είχε ούτε να φάει όταν οι προύχοντες, αναγνωρίζοντας την έντιμη πενία του, τον έκαναν ιδρυτικό μέλος και ισόβιο διοικητή της Εθνικής Τράπεζας. Από τη θέση αυτή συνέχισε τις ευεργεσίες του κι όταν πέθανε, η μικρή πλέον περιουσία του πέρασε κι αυτή στο κοινωνικό σύνολο.
Η διαδρομή του Γεωργίου Σταύρου ξεκινά από τη Βιέννη και τις εμπορικές επιχειρήσεις που του παραχώρησε το 1811 ο πατέρας του, πασίγνωστος έμπορος. Διοικεί την επιχείρηση για πάνω από δέκα χρόνια και, όταν μυήθηκε στην επανάσταση, εγκαταλείπει τη Βιέννη και την πολυτελή ζωή και φθάνει στην Ελλάδα μεταφέροντας όπλα και πολεμοφόδια.
Στο Ναύπλιο γνωρίστηκε με τον Κουντουριώτη και τον Κωλέττη και ανέλαβε γενικός ταμίας του Εκτελεστικού, θέση πολύ σημαντική. Επέδειξε μεγάλη τιμιότητα σε εποχή που άλλοι διαμοιράζονταν τα ιμάτια της ψωροκώσταινας σπαταλώντας τα δάνεια που πήρε η πατρίδα από τους Άγγλους. Συμμετείχε στην αποτυχημένη εκστρατεία κατά του Ιμπραήμ και στην προσπάθεια ανακούφισης του Μεσολογγίου. Διετέλεσε και πληρεξούσιος Ηπείρου.
Παρά τα αξιώματα δεν πήρε ποτέ χρήματα από το δημόσιο ταμείο με συνέπεια να ζει μέσα στην ένδεια, αυτός ο μέχρι πρότινος πάμπλουτος έμπορος. Μέσα στην απελπισία του ζητάει χρήματα από τον αδελφό του στην Κέρκυρα. "...Αφ΄ ής ήλθα στην Ελλάδα έζησα με την πλέον μεγάλην οικονομίαν. Είναι φρικτόν πράγμα να σου το περιγράψω έναν οβολόν δεν πήρα από την Πατρίδα την οποία πολλάκις εδούλευσα..." έγραψε στον αδελφόν του.
Η εντιμότητα του είχε γίνει παροιμιώδης και οι γνώσεις του σε οικονομικά και χρηματιστικά θέματα συντέλεσαν ώστε να θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες της Επανάστασης. Έτσι όταν ο Καποδίστριας ήρθε στην Ελλάδα, στράφηκε στον Γεώργιο Σταύρο, να τον βοηθήσει να ιδρύσει την πρώτη Ελληνική τράπεζα. Το Φεβρουάριο του 1828 ιδρύθηκε η Εθνική Χρηματιστική Τράπεζα και κόπηκε το πρώτο Ελληνικό νόμισμα της σύγχρονης Ελλάδας, ο φοίνικας. Η τράπεζα αυτή όμως δεν κατάφερε να εδραιωθεί λόγω του ανώμαλου οικονομικού περιβάλλοντος.
Χάρις την χρηματοδότηση του Εϋνάρδου, ο Σταύρος άνοιξε τραπεζιτικό γραφείο στην οδό Αιόλου, όπου προεξοφλούσε γραμμάτια με ετήσιο επιτόκιο 8%, όταν οι τοκογλύφοι της εποχής ζητούσαν 2-3% τον μήνα!!!
Η ίδρυση της Εθνικής Τράπεζας
Η μεγαλύτερη υπηρεσία του Σταύρου στην πατρίδα ήταν η μεγάλη συνεισφορά του στην ίδρυση της Εθνικής τράπεζας. Η ιδέα της τράπεζας αυτής συνάντησε τη σφοδρή αντίδραση των Άγγλων κυρίως, που επιθυμούσαν με την “Ιονική” των Επτανήσων να ελέγχουν την ελληνική οικονομία. Μετά τις πρώτες αποτυχίες, ο Όθων στράφηκε προς την λύση μιας τράπεζας με ελληνικά κεφάλαια. Βασικοί του σύμβουλοι ήταν ο Εϋνάρδος, ο Ρεμύ, ο Κ. Τισάμενος και ο Γεώργιος Σταύρος.
Έτσι, σα σήμερα στις 30 Μαρτίου, το 1841 ιδρύθηκε η Εθνική τράπεζα με αρχικό κεφάλαιο 5.000.000 δραχμές και με βασικό της "όπλο" το εκδοτικό προνόμιο για χαρτονομίσματα. Η Εθνική τράπεζα μέσα σε λίγα χρόνια απογειώθηκε αυξάνοντας τον κύκλο εργασιών της και ανοίγοντας υποκαταστήματα στις μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας. Μετά την μεγάλη οικονομική κρίση του 1848 και την επιτυχή αντιμετώπιση της από την Εθνική τράπεζα, το συμβούλιο των μετόχων της αποφάσισε να εκλέξει τον Σταύρο ισόβιο διοικητή της, αξίωμα μοναδικό, το οποίο απονεμήθηκε κατ΄ εξαίρεση σε τούτον τον μεγάλο Έλληνα.
Ο Σταύρος έμεινε ανύπανδρος στην ζωή και κατοικούσε μέσα στην τράπεζα. Κάθε πρωί ξυπνούσε τα βαθιά χαράματα, ξυριζόταν μόνος του και έπαιρνε το λουτρό του. Αμέσως μετά πήγαινε στα γραφεία της τράπεζας για να διαπιστώσει αν όλοι προσήλθαν εγκαίρως. Αμέσως μετά περπατούσε στο κέντρο της Αθήνας επιθεωρώντας τις βιτρίνες των καταστημάτων, συνομιλώντας με επαγγελματίες αλλά και απλούς λαϊκούς ανθρώπους για να λάβει την οσμή της πιάτσας. Αμέσως μετά επέστρεφε στο γραφείο του και εργαζόταν ως αργά την νύχτα ασχολούμενος και με φιλανθρωπικά, δημοτικά κι αλλά εθνικού χαρακτήρος ζητήματα.
Ο Σταύρος πέθανε στις 31 Μαΐου το 1869 από ανακοπή καρδιάς ενώ βρισκόταν μέσα στο κτήριο του καταστήματος της Εθνικής Τράπεζας. Στην διαθήκη του την μικρή του περιουσία (πολύ μικρή αν αναλογιστεί κανείς ότι υπηρέτησε ως Διοικητής της Εθνικής τράπεζας για 27 συνεχή έτη) την δώρισε ολόκληρη σε φιλανθρωπικούς σκοπούς και δωρεές, ενώ το πατρικό του σπίτι στα Ιωάννινα κι ένα σημαντικό ποσό (40.000 δρχ) διέθεσε και για την ίδρυση ορφανοτροφείου στην ιδιαίτερη πατρίδα του Ήπειρο, ακόμα βρισκόταν υπό Οθωμανική κατοχή.
Διαβάστε ακόμα: